Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) en PBL hebben ORG-ID gevraagd om een nulmeting uit te voeren ten behoeve van het monitoren van de voortgang van de Nationale klimaatAdaptatieStrategie (NAS). ORG-ID heeft dit voor 17 beleidsvelden gedaan.
Robert de Graaff en Martine Leewis hebben onderzocht op welke wijze klimaatadaptatie momenteel verankerd in het nationale adaptatiebeleid voor beleidsvelden als hoogwaterbescherming, ruimtelijke ordening, gezondheid, veiligheid, etc. Zij hebben aangegeven hoe de 17 beleidsvelden betrokken zijn bij de NAS, in welke beleidsfase zij zich bevinden, hoe de huidige en toekomstige klimaatimpacts en -risico’s momenteel binnen de verschillende beleidsvelden worden beoordeeld en wat er aan risicoreductie gebeurt.
Na een grondige documentenstudie heeft ORG-ID met IenW en PBL interviewvragen geformuleerd voor de trekkers van de beleidsvelden. Het resultaat, zowel ingevulde vragenlijst als tekst voor de rapportage, is voor correctie/aanvulling teruggestuurd naar de gesprekspartner. In de eindrapportage zijn deze reacties verwerkt.
Adaptieve klimaatadaptatie vraagt om het periodiek doorlopen van een beleidscyclus. Uit de nulmeting blijkt dat dit gebeurt voor de gevolgen van klimaatverandering voor hoogwaterbescherming, waterkwantiteit, natuur, en landbouw. Voor andere beleidsvelden is klimaatverandering één van de factoren die de omvang van de maatschappelijke opgave bepaalt, waarvoor sturend beleid is gemaakt. Dit geldt voor de beleidsvelden waterkwaliteit, energie, IT en Telecom, veiligheid en deels voor infrastructuur (beheer van (spoor)wegen en bruggen). Voor een aantal beleidsvelden is klimaatadaptatie in de fase van beleidsvoorbereiding of de start van uitvoering van beleid. Dat geldt voor de beleidsdomeinen ruimtelijke ordening, gebouwde omgeving, gezonde leefomgeving en hitte. Een aantal domeinen staat nog aan het begin van de beleidscyclus. Zij zijn op nationaal niveau nog niet opgestart (toerisme en recreatie) of zijn bezig met bewustwording en kennisontwikkeling (cultureel erfgoed en visserij).
Voor alle beleidsvelden is er in meer of mindere mate sprake van decentrale uitvoering. Dit vraagt veel aandacht. Vooral als het gaat over welke ambities en doelen zijn geformuleerd, of deze voldoende ambitieus zijn om de risico’s van klimaatverandering beheersbaar te houden en of zij concreet genoeg zijn voor de decentrale uitvoering. De rapportage gaat hier per beleidsveld nader op in.